Flexibilisering - Introductie | Omix

inzicht
september 2022
Tekst: Lisanne van Brouwershaven

Flexibilisering – Introductie

Op onderzoek binnen Omix: Wat leren wij over de transitie naar flexibiliseren? Flexibiliseren, personaliseren, onderwijs op maat, modulariseren… In iedere onderwijssector wordt een andere termen gebruikt voor ogenschijnlijk dezelfde behoefte. Namelijk: de leervraag van studenten en het onderwijsaanbod beter op elkaar laten aansluiten en daarmee (meer) recht doen aan de verschillen tussen ieder individu. Van het voorgezet onderwijs tot universiteiten wordt op dit vlak volop geëxperimenteerd hoe je dit mogelijk maakt. Inzichten over wat (niet) werkt, wordt vervolgens stap voor stap op steeds grotere schaal in de praktijk gebracht. Want al kun je je zo goed vinden in de visie om meer aan te sluiten bij de leerbehoefte van een student, de vraag blijft: Hoe kom je daar in de praktijk?

Het onderwijs is in transitie

Omix-oprichter Rudi ter Riet schreef er onlangs al over, Jan Rotmans haalt het in zijn boek Omarm de chaos uitgebreid aan: we zijn, ook in het onderwijs, in transitie. We maken een periode van omwenteling door, waarbij de mens een belangrijkere rol krijgt naast de organisatie of ‘het systeem’. Een transitie voer je niet even op projectbasis door. Het vraagt om een hele lange adem. Een flinke kluif om aan te beginnen!

Leren (van de fouten) van anderen

Er is geen standaard recept te volgen of blauwdruk te maken dat je door de transitie naar onderwijs op maat loodst. Toch is het ook niet nodig om het wiel volledig zelf uit te vinden. Zoals genoemd, zijn de afgelopen jaren in alle onderwijssectoren al veel experimenten uitgevoerd en praktijkervaring opgedaan. Dat wat anderen al geleerd hebben, vormt een belangrijke schat aan informatie om uit te putten. Waarbij Jan Rotmans ons laat zien dat de experimenten waarbij iets niét ging zoals verwacht, de rijkste lessen bevatten. Kijk daarbij niet alleen binnen je eigen afdeling of onderwijsinstelling, maar juist ook bij andere onderwijsinstellingen binnen en buiten je sector.

Welke schatten hebben wij al gevonden?

Putten uit de rijke schat aan informatie die anderen met hun experimenten en praktijkervaring hebben verzameld. Onze professionals zijn dagelijks aan het werk in onderwijsinstellingen van voortgezet onderwijs tot universiteiten. In onze opdrachten komen we bewust of per toeval ook deze transitie tegen. Aan de andere kant zien we ook de worstelingen. Wel willen, maar niet weten hoe of waar te beginnen. Daarom starten we een ‘flexibiliseringsreeks’. In deze reeks onderzoeken wij met eenzelfde nieuwsgierige blik wat onze professionals al aan ervaring opdoen op dit terrein. Hopelijk geeft dit jou inspiratie om aan de slag te gaan. In kleine stapjes kom je namelijk vooruit!

Flexibiliseringsreeks – iedere maand een nieuw artikel

De komende maanden delen we iedere maand een artikel dat we als thema ‘flexibilisering’ meegeven. De basis van deze reeks wordt gevormd door casussen van onze professionals. Rechtstreeks uit de onderwijslogistieke klei in het VO, MBO, HBO en WO. We sluiten de reeks na een half jaar af met een terugblik. Wat leren wij zelf uit al deze casussen?

Het boek waar we in dit artikel naar verwijzen heet ‘Omarm de chaos’. Het is in 2021 geschreven door Jan Rotmans en Mischa Verheijden.